در رفتگی لگن به معنای خارج شدن سر استخوان ران از حفره استابولوم است. در رفتگی لگن تغییرات اساسی در بیومکانیک مفصل ران ایجاد کرده و راه رفتن فرد را دچار مشکل جدی میکند. مهمترین علل دررفتگی مفصل ران عبارتند از: ضربه، مادرزادی، عفونت مفصل و دررفتگی لگن مصنوعی لگن.

دررفتگی مادرزادی ران:

دررفتگی مادرزادی یا CDH (Congenital dislocation of the hip)ممکن است به دلیل تشکیل نشدن کامل حفره استابولوم یا شلی کپسول مفصلی یا بد قرار گرفتن پای جنین در رحم و... ایجاد شود. همچنین آمار این دررفتگی در نوزادانی که قنداق شده اند بیشتر است. در صورتی که بیماری زود تشخیص داده شده و سر استخوان ران در درون حفره استابولوم گذاشته شود رشد استخوان ها در دو طرف مفصل سیر طبیعی خود را باز یافته و در بسیاری اوقات عقب ماندگی خود را جبران میکنند ولی در صورتی که سر استخوان ران در بیرون استابولوم بماند هر چه سن بچه بیشتر میشود عقب ماندگی رشد مفصل و تغییر شکل آن بیشتر میشود. درمان این عارضه با توجه به سن بیمار متفاوت و شامل استفاده از کمربند Pavlic Harness در سن زیر شش ماهگی و گچ گیری بین سن 6 تا 18 ماهگی و عمل جراحی در سن بالای 18 ماهگی می باشد.

علائم دررفتگی مادرزادی لگن:

علائم قبل سه ماهگی:

• در ناحیه کشاله ران همه نوزادان چین های پوستی بطور طبیعی وجود دارد. در این بیماری این چین ها ممکن است در دو طرف غیر قرینه بوده و چین های کشاله ران در طرف دررفته بیشتر باشد

• مفصل ران نوزاد دچار محدودیت حرکت شده و بخصوص دو ران بچه خوب از هم باز نمیشوند و مادر ممکن است نتواند ران های نوزاد را برای تعویض پوشک خوب از هم باز کند.

علائم بعد سه ماهگی:

• محدود شدن حرکت دور شدن ران

• کوتاه تر بودن اندام طرفی که مفصل ران آن در رفته 

علائم دررفتگی لگن در بزرگسالان:

دررفتگی خلفی مفصل لگن:

• پای آسیب‌دیده کوتاه شده، به درون کشیده، یا از داخل چرخش می‌کند. به این ترتیب لگن و زانو به مقدار کم خمیدگی پیدا می‌کنند.

• احتمالاً بیمار نمی‌تواند راه رفته یا پای خود را حرکت دهد.

• همواره امکان دارد علائم وریدی یا علائم آسیب‌دیدگی عصب سیاتیک در بیمار مشاهده شود.

دررفتگی قدامی مفصل لگن

• پا به شدت چرخش کرده، از مرکز بدن دور شده و از لگن فاصله می‌گیرد.

• سر استخوان ران ممکن است در ناحیه جلوی لگن قابل لمس و احساس باشد.

• همواره امکان دارد علائم آسیب‌دیدگی عصب استخوان ران یا شریان در بیمار مشاهده شود.

دررفتگی مرکزی مفصل لگن:

• پای فرد کوتاه شده، از ناحیه مرکز بدن دور شده یا به این ناحیه نزدیک می‌شود و از داخل یا خارج چرخش در آن مشاهده می‌گردد. این شرایط به میزان نفوذ استخوان در حفره لگن بستگی دارد.

• وضعیت معمول در هنگام دررفتگی قدامی یا خلفی ممکن است در این حالت مشاهده نشود، زیرا همواره امکان دارد در نتیجه این شرایط استخوان ران دچار شکستگی شده باشد.

• نواحی دور از محل ایجاد شکستگی شرایط طبیعی دارند و این وضعیت باعث می‌شود چرخش ایجاد شده در ارتباط با دررفتگی در ظاهر قابل مشاهده نباشد.

در مواردی که استخوان ران دچار شکستگی شده باشد، امکان عدم تشخیص دررفتگی مفصل لگن افزایش پیدا می‌کند.

درمان دررفتگی لگن:

* اولین مرحله درمان: جا انداختن استخوان

* دومین مرحله درمان: بی‌حرکت کردن

* سومین مرحله درمان: فیزیوتراپی

• سرما یا گرما درمانی

• الکتروتراپی

• درمان با امواج فراصوت

• لیزر درمانی

• مگنت درمانی

• دیاترمی

• درمان دستی

• تمرین درمانی

• آموزش ورزش در منزل و اصلاح الگوی فعالیت جهت جلوگیری از بروز مجدد عارضه

• آموزش استفاده از عصا و واکر

• عمل جراحی: در صورتی که استفاده از روش جا انداختن بسته برای رفع مشکل نتیجه‌بخش نباشد، احتمالاً لازم است از عمل جراحی برای جا انداختن باز مفصل لگن استفاده شود. این شرایط فقط در 10 درصد موارد دررفتگی لگن مشاهده می‌شود.

مطالب مرتبط:

 شکستگی لگن

 دلایل و درمان درد لگن و باسن